23 maj 2025

Odkrywcy Norwida

      23 maja 1883 roku zmarł Cyprian Norwid. Jak prorokował: syn minie pismo, lecz ty spomnisz, wnuku... (Klaskaniem mając obrzękłe prawice...), został odkryty i udostępniony czytelnikom dopiero na przełomie XIX i XX wieku. Przyczynili si do tego dwa wielbiciele jego twórczości: Zenon Przesmycki "Miriam", wydawca i redaktor "Chimery" oraz literaturoznawca i pisarz Wiktor Gomulicki
          "Przegląd Bibliograficzny" z czerwca 1912 roku donosił, że ukazał się pierwszy tom dziel zebranych Cypriana Norwida w opracowaniu Zenona Przesmyckiego. Projekt zakładał w sumie osiem tomów. 



        Najsłynniejsza chyba fotografia Cypriana Norwida z 1856 roku znajduje się w zbiorach specjalnych Biblioteki Narodowej PAU i PAN w Krakowie


        Późniejszy portret rysunkowy Józefa Łoskoczyńskiego opublikowany w 1883 r. w roku śmierci Norwida


       Trzecim niejako odkrywcą i inspiratorem zainteresowania spuścizną Norwida był malarz Pantaleon Szyndler. Z relacji Juliusza Wiktora Gomulickiego wiadomo, że to właśnie Szyndler zainspirował jego ojca, Wiktora Gomulickiego do poszukiwania rękopisów autora Quidama. 
Jednym z obrazów, na którym Szyndler uwiecznił poetę jest Norwid śpiący (1879 r. ) zamieszczony w VIII tomie "Chimery".


Szyndler prawdopodobnie poznał Norwida w 1874 roku zaraz po swoim przyjeździe do Paryża, gdzie zapisał się do pracowni Alexandre`a Cabanela. Znajomość Norwida z Szyndlerem wkrótce przerodziła się w przyjaźń. Norwid prosił młodszego kolegę o pośrednictwo  sprzedaży swoich rysunków, śledził jego karierę,  a na krótko przed przeprowadzeniem się Norwida do domu św. Kazimierza zamieszkiwał w atelier Szyndlera mieszczącym się  przy Rue Fonaine St. Georges 42. 
        Drugim dziełem Szyndlera, w którym uwiecznił poetę jest Portret Cypriana Norwida (1882) namalowany na rok przed śmiercią autora Vade-mecum


Dziś oba obrazy znajdują się w Muzeum Narodowym  w Warszawie i są dostępne w repozytorium cyfrowym MNW. 



Brak komentarzy: